Histeroskopia to nowoczesna i małoinwazyjna metoda diagnostyczno-lecznicza, która w ostatnich latach wyparła tradycyjne metody diagnozowania i leczenia stosowane w ginekologii. Postęp techniczny ostatnich lat spowodował dynamiczny rozwój metod endoskopowych w diagnozowaniu i leczeniu wielu chorób. Miniaturyzacja kamer wizyjnych, układów optycznych, rozwój elektroniki pozwoliły na badanie struktur organów ludzkich do tej pory niedostępnych dla oka ludzkiego. Zmiany chorobowe wewnątrz macicy są zawsze trudne do diagnozowania. Histeroskopia to endoskopowa metoda diagnostyczna, pozwalająca na obrazowanie wnętrza kanału szyjki i jamy macicy oraz ocenę ujść macicznych jajowodów. W ostatnich latach do użycia weszły cienkie minihisteroskopy. Minihisteroskopy, ze względu na małą średnicę, kształt przekroju, miniaturyzację pozwalają na oglądanie pod powiększeniem optycznym pochwy, kanału szyjki macicy i jamy macicy. Wprowadzanie bardzo cienkiego histeroskopu owalnego wgłąb narządów płciowych kobiety nie wymaga wzierników, kulociągów ściągających szyjkę macicy do wejścia do pochwy i przede wszystkim nie ma potrzeby bolesnego hegarowania, czyli rozszerzania kanału szyjki macicy. Zabieg trwa około 10 min, co sprawia, że zabieg staje się w pełni ambulatoryjny. Stąd wzięła się nazwa, przyjęta na całym świecie – histeroskopia office, która podkreśla z jednej strony priorytetową wartość diagnostyczną tej procedury, z drugiej zaś, ambulatoryjne bezpieczeństwo i szybkość jej wykonania.

Minihisteroskopia diagnostyczna wykonywana bardzo cienkim narzędziem, o średnicy około 4,2 mm, nie wymaga żadnego znieczulenia i uśpienia przez anestezjologa. Nieznaczne doznania bólowe związane są bardziej ze strachem przed nieznanym niż z faktycznym odczuwaniem bólu. Często zwykłe badanie ginekologiczne i wziernikowanie pochwy daje większy dyskomfort niż histeroskopia office.

Histeroskop LiNA Opera Scope to zasilany bateryjnie endoskop jednorazowego użytku, wyposażony w kaniulę, wyświetlacz LCD oraz kabel HDMI przymocowany do rękojeści. Kaniula zawiera miniaturową kamerę oraz oświetlenie LED na końcu dystalnym, natomiast zakrzywioną fabrycznie końcówką kaniuli obraca się za pomocą pokrętła na rękojeści. Środkowa część tego pokrętła to kanał do wprowadzania narzędzi o średnicy nieprzekraczających 1,86 mm oraz długości roboczej wynoszącej 310 mm. Rozszerzanie i przepłukiwanie wnętrza macicy z wykorzystaniem medium rozszerzającego (sól fizjologiczna) ułatwiają zawory typu luer lock, oddzielnie do podawania i odprowadzanie medium, znajdujące się u dołu rękojeści. Kabel HDMI znajdujący się o dołu rękojeści można podłączyć do monitora zewnętrznego.

Pierwszym etapem zabiegu jest waginoskopia, czyli oglądanie błony śluzowej pochwy oraz lokalizacja ujścia zewnętrznego szyjki macicy. Po wejściu do kanału szyjki dokonywana jest cerwikoskopia, czyli oglądanie i ocena kanału szyjki oraz jego przebiegu, zagięcia, obecności polipów pozapalnych, zrostów po przebytych zabiegach, itp. Kolejny etap to lokalizacja ujścia wewnętrznego i wejście do jamy macicy. Następny etap to właściwa ocena optyczna jamy macicy obejmująca ocenę kształtu, wielkości, równości ścian, ujść macicznych jajowodów, błony śluzowej macicy, ocenę patologii wewnątrzmacicznej. Niewielkie zmiany chorobowe można usunąć z macicy przy użyciu wprowadzonych przez kanał instrumentów. W uzasadnionych przypadkach w celu oceny drożności jajowodów, po zwiększeniu ciśnienia podawanej soli fizjologicznej, po wycofaniu endoskopu, wykonujemy ultrasonografię dopochwową w celu oceny przecieku wewnątrzbrzusznego (potwierdza to lub wyklucza drożność jajowodów). Na każdym etapie zabiegu można pobrać wycinek do badania histopatologicznego lub usunąć zmianę chorobową (zrosty, polip, mały mięśniak). Wskazaniem do histeroskopii diagnostycznej są: nieprawidłowe krwawienia maciczne niezwiązane z cyklem menstruacyjnym, obfite lub skąpe miesiączki, nieregularne miesiączki, plamienia i upławy przed- i po -miesiączkowe. A także: nieprawidłowe struktury uwidocznione w czasie badanie ultrasonograficznego wykonywanego sondą dopochwową, niepłodność lub niepowodzenia położnicze (poronienia, straty ciąż).

Rozwój nowych technologii medycznych znacznie poszerza możliwości współczesnej medycyny, daje nadzieje na szybkie zdiagnozowanie i wyleczenie chorób kobiecych, w tym tych najgroźniejszych nowotworowych. Mała inwazyjność zabiegów histeroskopowych, minimalna ingerencja w narządy kobiece, szybki powrót do zdrowia to niepodważalne zalety i osiągnięcia nowoczesnej ginekologii.

Zabiegi histeroskopowe są zabiegami małoinwazyjnymi i bardzo rzadko występują po nich powikłania. Żaden lekarz nie jest jednak w stanie zagwarantować pełnego sukcesu zastosowanego leczenia oraz całkowitego braku ryzyka związanego z zabiegiem operacyjnym. Histeroskopia jest obecnie standardową metodą diagnostyczno-terapeutyczną w ginekologii, praktycznie bardzo rzadko kończy się powikłaniami. Wymienia się jednak powikłania urazowe i krwawienia z uszkodzonych struktur, zakażenia. Bardzo rzadko zdarza się pęknięcie macicy, którego następstwem jest konieczność skontrolowania miejsca pęknięcia od strony jamy brzusznej drogą laparoskopii lub otwarcia jamy brzusznej drogą laparotomii. Minihisteroskopia jest zabiegiem bezbolesnym, o bardzo małej inwazyjności, nie wymaga specjalnego przygotowania. Wykonujemy taki zabieg między 7-12 dniem cyklu miesiączkowego. Nie jest używany ani wziernik, ani kulociąg. Nie jest także rozszerzany kanał szyjki macicy. W czasie kwalifikacji do zabiegu w uzasadnionych przypadkach wykonujemy badanie cytologiczne i ocenę biocenozy pochwy. Czasami zalecane jest stosowanie kilka dni przed zabiegiem globulek dopochwowych w celu redukcji zanieczyszczenia bakteriologicznego pochwy.

Minihisteroskopia diagnostyczna jest zabiegiem bezbolesnym. Czasami zalecamy połknięcie tabletki przeciwbólowej na godzinę przed zabiegiem (Paracetamol, Ibuprom). Zabieg minihisteroskopii wykonywać można przy zastosowaniu znieczulenia miejscowego szyjki macicy. Znieczulenie takie polega na podaniu żelu znieczulającego do kanału szyjki macicy. Powoduje to blok zakończeń nerwowych i bezbolesność kanału szyjki macicy przez który wprowadza się minihisteroskop do macicy.